Liefhebben met je lichaam
Wauw. Ken je het boek Men & Women are from Eden (door Mary Healy)? Het gaat over de theologie van het lichaam van H. Paus Johannes Paulus II. Het klinkt als een hele mond vol “de Theologie van het Lichaam”, en soms denk ik dat het veel te ingewikkeld is en dat we niet zo moeilijk moeten doen. Maar na het eerste hoofdstuk was ik al verkocht. Waarom?
Omdat de theologie van het lichaam heel mooi uitlegt hoe onze lichamen, als man en vrouw, tempels zijn en een afspiegeling van God. Waarom spreekt deze boodschap mij zo aan?
Ten eerste omdat ons lichaam zo vaak als (lust)object wordt gezien, kijk maar naar alle reclames (bushokjes, tijdschriften) waarin kleding maar ook voedsel, verzekeringen, scholen et cetera wordt verkocht door er een man of vrouw bij te zetten die volgens velen mooi of sexy is. Oftewel de man of vrouw wordt als object gebruikt om iets beter te kunnen verkopen. En bedenk hiervan nog maar tig voorbeelden. Door deze boodschap wil ik juist gaan nadenken hoe het anders kan (en zou moeten).
Ten tweede trekt dit onderwerp mij zo aan omdat wij vaak zo onzeker zijn over ons lichaam, en het maar zien als iets wat een last is, wat we in toom moeten houden of wat lelijk is. Maar Paus Johannes Paulus II vertelt ons met de Theologie van het Lichaam iets heel anders!
I. Geschapen naar Gods beeld
“God schiep de mens als Zijn beeld. Als het beeld van God schiep Hij hem; man en vrouw schiep Hij hen.” (Genesis 1:27)
Dit betekent dat wij een afspiegeling zijn van God, een afbeelding. Wat is dan datgene wat het maakt dat wij op God lijken? Over het algemeen wordt vaak gezegd dat het is door onze vrije wil en ons verstand. Onze vrije wil en ons verstand maken dat wij op God lijken (vergelijking: mijn blonde haar maakt dat ik op mijn moeder lijk, die ook blond haar heeft). Maar hier heeft H. Paus Johannes Paulus II aan toegevoegd dat ook ons lichaam een beeld is van God. Door ons lichaam kunnen wij God laten zien aan de wereld om ons heen. Dit laat dus zien hoe bijzonder en belangrijk ons lichaam is. Het is niet slechts een object. Nee! Het laat iets van onze gelijkenis met God zien. (hoe? Zie punt III, maar eerst punt II….)
II. Wij hebben niet alleen lichamen…..
“We do not just have bodies but are body persons, whose inner life is expressed through the body.”
(Wij hebben niet alleen lichamen, maar wij zijn lichamelijke mensen, bij wie het innerlijk leven is uitgedrukt door het lichaam. Men & Women are from Eden – Mary Healy)
Dank u wel Paus Johannse Pualus II, om dit goed te benadrukken! Vaak zien wij ons lichaam als iets wat we hebben. Maar wij zijn lichamelijke mensen. De enige manier waarop wij ons kunnen uitdrukken is door ons lichaam! Het lichaam is dus een zichtbare uitdrukking van de innerlijke persoon. De Paus noemt ons lichaam een sacrament. De betekenis van een sacrament is: een zichtbaar teken van een onzichtbare realiteit. Het lichaam (zichtbaar teken) laat dus iets zien van het binnenste (wat we niet kunnen zien – onzichtbare realiteit) van een persoon. Ons lichaam laat het binnenste van ons als persoon zien, maar het lichaam is ook een zichtbaar teken van God!
III. Lichaam als zichtbaar teken van God
Het lichaam van de man en vrouw is gemaakt voor gemeenschap. Dit is alleen al duidelijk zichtbaar door de biologische verschillen tussen de lichamen van man en vrouw, en daarbij de complementariteit (deze verschillen zorgen ervoor dat man en vrouw elkaar aanvullen!). De gemeenschap van de man en vrouw kan zelfs, met Gods hulp, nieuw leven voortbrengen! Hierin komt duidelijk de rol van het lichaam naar voren. Het laat zien dat elke persoon gemaakt is voor een relatie met andere personen waarin de persoon zichzelf geheel in vrijheid geeft om de ander lief te hebben en om liefde te ontvangen (zoals in het huwelijk, maar dit kan ook op een niet-fysieke manier in vriendschappen).
God zelf is ook een gemeenschap van personen: Vader, Zoon en Heilige Geest (Drie Eenheid). In deze gemeenschap geven de drie Goddelijke personen zich aan elkaar in een totale zelf-gevende Liefde. Deze Liefde is de meest perfecte en pure liefde die er bestaat. Ons lichaam laat de grote zelf-gevende liefde van God zien, wanneer wij een gemeenschap van personen in waarheid en liefde. Dit kan zijn in het huwelijk, maar ook in vriendschappen! Denk hierbij gewoon aan het samen zijn als vrienden, samen thee drinken. (zonder lichaam zouden we niet samen thee kunnen drinken…) In relaties drukken wij Gods liefde uit. Wij kunnen deze relaties alleen maar onderhouden/aangaan dankzij ons lichaam, waarmee we kunnen praten, luisteren, helpen, liefde kunnen uiten, etc.
Zo. Dat was slechts een basis van de theologie van het lichaam! (Zo bijzonder en heilig is het, dat er gewoon hele boeken over zijn geschreven!) Om dit allemaal tot je door te laten dringen kan het helpen om dit mee te nemen in gebed, in de aanbidding en om er echt op te mediteren. Vraag God dat Hij jou helpt om tot je door te laten dringen hoe heilig jouw lichaam is in Zijn ogen, en hoe jouw lichaam God hier op aarde mag laten zien!
Praktisch
Wees deze week eens extra alert op wat je leest, ziet of hoort in de media/op straat/gesprekken over het lichaam. Telkens als het onderwerp opkomt vraag dan aan God om Zijn perspectief aan jou te laten zien. Vraag dat Hij jou een grotere eerbied geeft voor het lichaam als een zichtbare expressie (uitdrukking) van je persoon. Bid dit ook elke keer wanneer je in de spiegel kijkt.
“Gij weet het, uw lichaam is een tempel van de heilige Geest, die in u woont, die gij van God hebt ontvangen.” 1 Kor. 6:19